Kumaş Türlerine Göre Ütüleme Sıcaklıkları

Elbiselerin hammaddelerinin türüne göre ütünün ısı ayarı yapılmalıdır. 

Dolabınızda pek çok tür kumaştan çeşitli giysiler bulunur. Bunların her birinin kumaş türüne göre buharlı ya da buharsız ütüleme seçimi yapılarak, farklı bir ısıyla ütülenmesi gereklidir. Etkili bir ütüleme yapabilmek, kısa zamanda iyi sonuçlara ulaşabilmek için ütüleme yapılacak mamulün kumaş özelliklerinin iyi bilinmesi gerekir. Çünkü kumaş özelliğine göre ütü ve sıcaklık ayarları yapılacak, buhar kullanılıp kullanılmayacağına karar verilecektir. 

Kumaş özelliği bilinmeden ütü yapılırsa, gerektiğinden fazla ısı kullanılırsa ütü kumaşa yapışabilir, hatta kumaşta sararmalar ve yanmalar meydana gelebilir. Eğer olması gerekenden daha düşük ısıda ütü yapılırsa da istenilen ütüleme etkisi meydana gelmez. 

Ütü yaparken nelere dikkat etmeliyiz: 

Ütü yaparken sertçe bastırmaya gerek yoktur, özellikle buhar kullanırken, çünkü işi yapan ağırlık değil buharın gücüdür. Fitilli kadife ve kadife kumaşları ütülerken ütü masasına önce kalın bir örtü yerleştirin. Giysinin içini dışına getirin ve ütüleyin. Zor ütülenen bölgeler için dikey buhar uygulayın. Dantelli parçaları havlu kumaş üzerine yerleştirin. Buhar uygulayın ama fazla bastırmayın. Sıcaklık ayarları için elbiselerin etiketlerini kontrol edin. Kırışıkları azaltmak için de giysileri ütüledikten hemen sonra asın. Kolalı ütüleme yaparken önce kumaşın iç kısmına su püskürtün, sonra kumaşın ütüden önce eşit bir şekilde suyu emebilmesi için kumaşı elinizde toparlayın. 

Ütü yaparken ilk önce düşük ayarda ütülenmesi gereken giysilerinizi ütüleyip, daha sonra ısıyı arttırarak diğer türde olan kıyafetlerinize geçebilirsiniz. 

Ütü yaparken kumaş özelliklerini, ütü ayarlarını bilmek önemlidir. 

Aşağıda tekstil mamullerinin ısıya karşı dayanıklılıkları ve kumaş cinsine göre tavsiye edilen ütüleme sıcaklıkları verilmiştir: 

Keten: Keten (linen, flax) kumaşlar, sert gövde liflerinden meydana geldiğinden çabuk kırışır, dolayısıyla ütülenmesi zordur. Ütüleme esnasında iyi sonuç alabilmek için yüksek sıcaklıklarda ütüleme yapılmalıdır. Keten elbiseyi 200-220 °C’de ütüleme yapılması tavsiye edilir. Gerekli olduğu zaman buhar ve su spreyini kullanabilirsiniz. 

Pamuk: Pamuklu (cotton) mamuller ütülenmesi zor ürünlerdir. Dolayısıyla yüksek sıcaklıklarda ütülenmesi gerekir. 180 °C’ de ütüleme yapılması tavsiye edilir. Pamuklu kumaşları ise düz yüzünden buharlı ya da kuru ütüleyin. Gerekirse su spreyi kullanın. Koyu, tok renklerle çalışırken, parlamayı önlemek için elbiseyi ters yüz edin. 

İpekliler, Yünlüler: İpek (silk) ve yün (wool) kumaşlar, hassas lifler olduğundan selülozik liflere nazaran daha düşük sıcaklıklarda ütülenmesi gerekir. 120-160 °C’ de ütüleme yapılması tavsiye edilir. İpekli kumaşlar için ütünün ipek ayarı varsa ona getirin. İpekli kumaşlar için düşük, yünlü kumaşlar için orta ısılar yeterlidir. Hassas kumaşlarda ütü bezi kullanılabilir. 

Viskon: Viskon elbiseler için 105-120 °C’ de ütüleme yapılması tavsiye edilir. 

Naylon, Akrilik ve Polyester: Sentetik kumaşlar (synth) yüksek ısı karşısında deforme olduğundan düşük sıcaklıklarda ütülenmeleri gerekir. 80 °C’ de ütüleme yapılması tavsiye edilir. Değerli olduğunu düşündüğünüz elbiseleri ters çevirerek ütüleyebilirsiniz. Sentetik kumaşlar için düşük ve orta ısılar yeterlidir. Polyester, naylon ve akrilik kumaşlar doğal bir elyaflar değildir; ısıya dayanıksızdır ve daha düşük bir derecede ütülenmelidir. 

Bu gruptaki kumaş türlerine sahip elbiselerinizi ütülerken buharlı ütü kullanmayın buharsız ütüleyin, buhar kullanmanız kumaşta parlamalara neden olabilir. 

Dantel: Dantel giysilerinizi kuru halde düşük sıcaklıkta üzerine bir kumaş koyarak ütüleyin. Dantelli kumaşlara buhar veya sprey kullanmayın. 

Kadife: Ütünüzde kadife ayarı varsa ona getirin, eğer yoksa üzerine bir kumaş koyarak, bastırmadan düşük ısıda buhar kullanarak ütüleyin.